Phần 1. ĐẶC ĐIỂM SINH
LÝ VÀ KHẢ NĂNG SẢN XUẤTCỦA THỎ
I. ĐẶC ĐIỂM SINH LÝ CỦA
THỎ
Thỏ là vật nuôi rất nhạy cảm với các yếu tố ngoại cảnh, khả
năng thích ứng với môi trường kém. Thân nhiệt của thỏ thay đổi theo nhiệt độ
không khí môi trường. Thỏ có ít tuyến mồ hôi dưới da, cơ thể thải nhiệt chủ yếu
qua đường hô hấp. Thân nhiệt, tần số hô hấp và nhịp đập của tim thay đổi tỷ lệ
thuận với nhiệt độ không khí môi trường. Cơ quan khứu giác của thỏ rất phát triển,
thỏ mẹ có thể phân biệt được con đàn khác đưa đến bằng cách ngửi mùi. Thỏ rất
thính tai và tinh mắt, trong bóng tối thỏ vẫn nhìn thấy để ăn uống bình thường
và phát hiện được những tiếng động rất nhỏ.
- Sinh lý tiêu hóa: Thỏ là gia súc có dạ dày đơn, dạ dày thỏ
co giãn tốt nhưng co bóp yếu. Các chất dinh dưỡng được phân giải nhờ các men
tiêu hóa của dạ dày và ruột sẽ được hấp thụ chủ yếu qua ruột
non. Ruột già chủ yếu hấp thụ các muối và nước. Manh tràng là
đoạn đầu của ruột già có kích thước rất lớn. Đây là bộ phận chính tiêu hóa chất
xơ (cỏ, lá cây,…) nhờ có hệ vi sinh vật cộng sinh.
 |
| Nuôi Thỏ thương phẩm |
- Sinh lý sinh sản: Thỏ rất mắn đẻ, tuổi thành thục sinh dục
từ 5 – 6 tháng, mang thai trung bình 30 ngày và sau khi đẻ 1 - 3 ngày động dục
trở lại. Chu kỳ động dục của thỏ thay đổi (10 – 16 ngày). Thỏ cái chỉ cho phối
giống khi động dục và 9 – 10 giờ sau khi giao phối trứng mới rụng (Đinh Xuân
Bình), đây là đặc điểm sinh sản khác với các loài gia súc khác. Trên cơ sở đặc
điểm này, người ta thường ứng dụng phương pháp “phối kép”, “phối lặp” tức phối
giống 2 lần, lần phối thứ hai cách lần phối thứ nhất từ 4 – 6 giờ, để tăng số
lượng trứng được thụ tinh và số lượng con đẻ ra trong 1 lứa. Thỏ con mới sinh
ra chưa có lông, sau 1 ngày tuổi bắt đầu mọc lông tơ, ba ngày tuổi thì có lông
dày, ngắn 1 mm, năm ngày tuổi lông dài 5 - 6 mm và 20 - 25 ngày tuổi bộ lông được
phát triển hoàn toàn. Thỏ con mở mắt vào 9 - 12 ngày tuổi.
II. KHẢ NĂNG SẢN XUẤT
1. Khả năng sinh trưởng
Các giống thỏ lai ở Việt Nam có tầm vóc nhỏ hơn so với thỏ
ngoại nhưng có khả năng chịu đựng được trong điều kiện chăn nuôi kham khổ và
dinh dưỡng thấp, khối lượng trưởng thành đạt 3,5 - 5,5 kg/ con.
Khối lượng cơ thể ở các
giai đoạn tuổi
CHỈ TIÊU
|
ĐƠN VỊ
TÍNH
|
THỎ LAI
|
THỎ NGOẠI
|
Khối
lượng sơ sinh
|
gram
|
40-50
|
50 - 55
|
Khối
lượng 21 ngày tuổi
|
gram
|
300-350
|
350 - 400
|
Khối
lượng 30 ngày tuổi
|
gram
|
400-500
|
500 - 600
|
Khối
lượng trưởng thành
|
kg
|
3,5-5,0
|
4,5 – 6,0
|
2. Khả năng sinh sản
Thỏ là vật nuôi mắn đẻ, một năm có thể đẻ 6 - 7 lứa nếu được
nuôi dưỡng và chăm sóc tốt. Thời gian động dục lại sau khi đẻ rất ngắn nên nếu
nuôi dưỡng chăm sóc tốt và cho phối giống sớm sau khi đẻ thì khoảng cách hai lứa
đẻ có thể rút ngắn còn 40 - 45 ngày.
Một số chỉ tiêu về khả
năng sinh sản của thỏ
CHỈ TIÊU
|
ĐƠN VỊ
TÍNH
|
TRUNG BÌNH
|
Tuổi động dục lần đầu
|
Tháng
|
4 – 4,5
|
Tuổi phối giống lần đầu
|
Tháng
|
5 - 6
|
Chu kỳ động dục
|
Ngày
|
10 - 16
|
Thời gian kéo dài động dục
|
Ngày
|
3 - 5
|
Thời gian mang thai
|
Ngày
|
28 - 32
|
Số con đẻ ra/lứa
|
Con
|
6 - 9
|
Số lứa đẻ/năm
|
Lứa
|
6 - 7
|
3. Khả năng cho thịt
Thỏ mắn đẻ, chu kỳ sinh sản ngắn nên nếu được nuôi dưỡng tốt
một thỏ cái mỗi năm đẻ 6 - 7 lứa, mỗi lứa 6 - 7 con. Sau 3 tháng nuôi khối lượng
giết thịt 1,8 - 2,2 kg/con, như vậy một thỏ mẹ có thể sản xuất 80 -100 kg thịt
thỏ/ năm.
Thỏ cho tỷ lệ thịt xẻ 46 - 49%, tỷ lệ thịt lọc/ thịt xẻ là 85
- 86%.
Phần 2: KỸ THUẬT CHỌN
GIỐNG VÀ QUẢN LÝ GIỐNG
I. CÁC GIỐNG THỎ HIỆN ĐANG NUÔI Ở TP.HCM
Các giống thỏ đang nuôi tại Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay
chia thành các nhóm:
1. Nhóm các giống thỏ
ngoại nhập, gồm có:
- Thỏ NewZealand
white: còn gọi là thỏ Tân Tây Lan trắng, có nguồn gốc từ NewZealand. Đặc điểm:
lông dày, màu trắng tuyền, mắt hồng, khối lượng trưởng thành từ 5 – 5,5 kg/
con. Tuổi động dục lần đầu 4 – 4,5 tháng tuổi và phối giống lần đầu khi thỏ đạt
trọng lượng 3 – 3,2 kg/ con, vào lúc 5 – 6 tháng tuổi.
- Thỏ California: có nguồn gốc ở Mỹ. Đây là giống thỏ được
lai tạo từ thỏ Chinchila, thỏ Nga và thỏ NewZealand white. Đặc điểm: thân ngắn,
lông trắng nhưng tai, mũi, 4 chân và đuôi có điểm lông màu đen. Trọng lượng trưởng
thành 4,5 – 5 kg/ con. Hai giống thỏ trên hiện có ở cơ sở Trung tâm huấn luyện
chăn nuôi Bình Thắng - Viện Khoa học kỹ thuật Nông nghiệp miền Nam và Trung tâm
Nghiên cứu và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật chăn nuôi - Viện Chăn nuôi.
2. Nhóm các giống thỏ
trong nước
Chủ yếu gồm 2 giống thỏ Xám và thỏ Đen Việt Nam, được chọn lọc
nhân thuần tại Trung tâm Nghiên cứu Dê và Thỏ Sơn Tây. Trọng lượng trưởng thành
đạt 4,0 – 4,5 kg/ con, thích nghi tốt với điều kiện nuôi dưỡng và khí hậu Việt
Nam.
3. Nhóm các giống thỏ
lai
Có nhiều nguồn gốc khác nhau và hiện nay rất khó xác định mức
độ lai cũng như tên giống. Trong chăn nuôi ở nông hộ thường gọi tên theo màu sắc
lông, hình dáng thể hiện bên ngoài, như: thỏ Tân Tây Lan Việt Nam (thỏ trắng),
thỏ Bướm, thỏ Xám, thỏ Đen, thỏ tai cụp…
II. CHỌN GIỐNG
Công tác chọn giống có ý nghĩa rất quan trọng trong việc phát
triển đàn và ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, hiệu quả chăn nuôi. Do đó, việc
chọn giống cần kết hợp cả 2 phương pháp:
1. Chọn theo gia phả
Là cách chọn giống dựa vào sổ sách, lý lịch được ghi chép lại
của các thế hệ trước (ông bà, cụ kỵ, cha mẹ,…), các thế hệ cùng thời (anh, chị,
em,…), chủ yếu căn cứ khả năng sinh trưởng, khả năng sinh sản.
Cách thực hiện: thông qua số liệu ghi chép chọn từ những đàn
mà thỏ mẹ có tỉ lệ thụ thai trên 70%, đẻ 6 - 7 lứa/năm, mỗi lứa bình quân đạt 6
- 7 con. Tỉ lệ nuôi sống thỏ con (từ sơ sinh đến 30 ngày tuổi) đạt 80% trở lên,
khả năng thích nghi với điều kiện môi trường tốt, khỏe mạnh, không bệnh tật,
tăng trọng bình quân 30 g/con/ngày. Chỉ chọn thỏ giống từ những đàn con ở lứa
thứ 2 - 3 trở đi.
2. Chọn theo đặc điểm
cá thể
Về ngoại hình: chọn những con giống có đặc điểm ngoại hình
phù hợp với đặc điểm giống; có tính dục hăng hái, nhanh nhẹn, lông bóng và dày,
to con, dài đòn, ngực sâu và nở, lưng rộng, mông, đùi nở nang. Tứ chi khỏe mạnh
và không dị tật. Riêng đực giống đặc điểm đầu to hơn, tai dày, dựng đứng chữ V,
lưng phẳng, hơi khum về phía mông, dịch hoàn rõ, đều… Chọn thỏ cái giống phải
có lưng thẳng, bốn chân khỏe, vững chắc, mông nở, xương chậu rộng, có 8 – 10 vú
cân đối. Khả năng sinh trưởng: chọn những con có trọng lượng sau cai sữa (30
ngày) đạt 500 – 600 gram; Thỏ hậu bị (6 tháng tuổi) trọng lượng đạt từ 2,6 –
2,8 kg/ con (phù hợp với đặc điểm giống). Cần mạnh dạn loại bỏ những con sinh sản
kém, mắc bệnh tật lâu ngày không khỏi, thể lực gầy yếu.
III. NHÂN GIỐNG
Có hai phương pháp:
- Nhân giống thuần: là phương pháp sử dụng con đực và con cái
cùng một giống cho phối với nhau. Ưu điểm của phương pháp này là có thể giữ ổn
định các tính trạng của từng loại giống.
- Nhân giống lai: là phương pháp sử dụng con đực và con cái
khác giống cho phối với nhau. Ưu điểm của phương pháp này là tạo được ưu thế
lai, có thể khai thác ưu điểm của từng loại giống phù hợp với mục tiêu sản xuất.
IV. CÔNG TÁC QUẢN LÝ GIỐNG
Vì thỏ là loài vật có mật độ sinh sản khá dày (6 – 7 lứa/
năm), khả năng phát triển đàn nhanh nên cần chú trọng công tác quản lý giống để
tránh hiện tượng đồng huyết, gây thoái hóa đàn. Do đó, cần thiết phải thiết lập
hệ thống quản lý: đăng ký tên đực, nái, ghi chép phiếu theo dõi cá thể (Mẫu 1)
để quản lý sinh sản đối với đàn thỏ sinh sản làm căn cứ cho việc chọn lọc, loại
thải, ghép đôi giao phối góp phần ổn định mô hình sản xuất.
Mẫu 1: PHIẾU THEO DÕI SINH SẢN NÁI SỐ:
Lứa
|
Ngày Phối
|
Số hiệu con đực
|
Ngày đẻ
|
Số con/lứa
|
Số con cai sữa
|
|||
Lần 1
|
Lần 2
|
Lần 1
|
Lần 2
|
Dự kiến
|
Thực tế
|
|||
1
|
||||||||
2
|
||||||||
...
|
||||||||
Việc sử dụng phiếu theo dõi sinh sản sẽ giúp nông hộ tránh được
tình trạng đồng huyết do sử dụng 1 con đực phối giống qua nhiều thế hệ (bà, mẹ,
con,…), đồng thời qua kết quả sản xuất mà người ta có thể chọn được những cặp
ghép đôi phù hợp. Bên cạnh đó cũng cần chú trọng việc cải tạo, nâng cao chất lượng
các giống thỏ đang nuôi tại địa phương qua việc sử dụng những con đực giống được
mua từ các cơ sở nhân giống có uy tín.
Phần 3: KỸ THUẬT LÀM
CHUỒNG TRẠI
I. YÊU CẦU CHUNG
Có thể làm chuồng xây bằng gạch, làm bằng gỗ, tranh tre hoặc
bằng các nguyên vật liệu sẵn có tại địa phương. Nhìn chung, chuồng trại nuôi thỏ
có thể làm bằng bất cứ nguyên vật liệu gì nhưng phải đảm bảo các yêu cầu:
- Thỏ hoạt động thoải mái, không ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Dễ quét dọn vệ sinh, sát trùng. Thuận tiện trong việc chăm
sóc thỏ.
- Bảo vệ thỏ khỏi sự tấn công của các địch hại bên ngoài
(mèo, chuột,...).
- Phải chắc chắn, rẻ tiền và dễ thay thế khi bị hư hỏng.
- Phải đảm bảo thông thoáng, sạch sẽ, tránh mưa tạt, gió lùa.
Đặc biệt, vì thỏ là vật nuôi rất mẫn cảm, dễ lây nhiễm bệnh
nên chuồng nuôi thỏ phải cách xa chỗ nuôi các loài gia súc khác.
II. CÁC KIỂU CHUỒNG
NUÔI VÀ THIẾT BỊ CHUỒNG TRẠI
1. Chuồng nuôi
.jpg) |
| Chuồng nuôi Thỏ giống |
- Phải đảm bảo thông thoáng, sạch sẽ, không bị mưa tạt, gió
lùa. - Mái có thể làm bằng tole, lá, … đảm bảo không quá nóng vào mùa hè, mùa
đông không bị lạnh.
- Xung quanh chuồng có thể làm bằng ván, lá, hoặc lưới,… đảm
bảo ngăn được sự tấn công của các loài địch hại từ bên ngoài (mèo, chuột,…).
- Nền chuồng bằng ximăng để dễ quét dọn, vệ sinh.
2. Lồng nuôi
Có thể làm chuồng bằng các vật liệu như gỗ, lưới sắt,…Quy
cách chuồng phù hợp nhất là khối hộp hình chữ nhật, dài 100 cm, rộng 50 - 60cm,
cao 50 cm, có thể chia làm 2 ngăn, mỗi ngăn có khay lưới đựng thức ăn thô xanh,
máng đựng thức ăn tinh, máng đựng nước uống, kích thước vừa phải, bảo đảm vệ
sinh và không hư hao.
.jpg) |
| Giống Thỏ Newzealand |
Mỗi ngăn nuôi 2 con hậu bị, hoặc 1 con nái sinh sản. Chuồng
có thể làm 1 tầng hoặc 2 tầng; 1 tầng thì nắp mở mặt trên, 2 tầng thì cửa mở
phía trước, dưới đáy tầng trên phải có khay hứng phân.
Đối với thỏ thịt, cũng nên ngăn thành nhiều ô, mỗi ô 1 m2 có
thể nhốt từ 8 – 10 con.
Tùy thuộc vào điều kiện diện tích chăn nuôi ở từng nông hộ,
có thể bố trí chuồng 1 tầng hay 2 tầng để tiết kiệm diện tích. Tuy nhiên, tốt
nhất mô hình chuồng 2 tầng chỉ nên sử dụng trong chăn nuôi thỏ thịt.
 |
| Giống Thỏ ta |
3. Thiết bị
- Ổ đẻ: kích thước vừa phải, dài 50 cm, rộng 35 cm, mặt trên
có nắp đậy. Vào khoảng 1 - 2 ngày trước khi đẻ, thỏ mẹ vào ổ nhổ lông trộn với
đồ lót (cỏ khô, rơm...) để chuẩn bị đẻ. Cho nên, phải đặt ổ đẻ vào chuồng khi
thỏ mang thai được 27 - 28 ngày và được sử dụng cho đến khi thỏ con được 20
ngày tuổi.
- Máng ăn: có thể làm bằng chậu sành, máng nhựa, máng bằng gỗ,
…
- Máng uống: có thể làm bằng chậu sành, gáo dừa, chai nhựa, …
Với những trại nuôi quy mô trên 100 nái, cần bố trí hệ thống máng nước uống tự
động để đảm bảo
Phần 4: DINH DƯỠNG - THỨC
ĂN NUÔI THỎ
Thức ăn cho thỏ gồm có
2 nhóm: nhóm thức ăn thô và nhóm thức ăn tinh. Nhóm thức ăn thô được sử dụng với
khối lượng tương đối lớn (gồm thức ăn thô xanh, thô khô và củ quả), nhưng dinh
dưỡng thấp, chủ yếu cung cấp chất xơ cho thỏ. Thức ăn tinh ít nước, ít xơ, có
giá trị dinh dưỡng cao và thỏ chỉ sử dụng với khối lượng rất nhỏ.
Thỏ là loài gia súc có khả năng tiêu hóa nhiều chất xơ, sử dụng
tốt các loại rau, củ quả và các phụ phẩm nông nghiệp. Tuy nhiên, muốn tăng năng
suất trong chăn nuôi thỏ cần phải bổ sung thêm các loại thức ăn tinh bột, đạm,
khoáng, sinh tố ở dạng premix hoặc ở dạng thức ăn giàu chất dinh dưỡng đó. Điều
quan trọng là phải biết phối hợp tốt khẩu phần thức ăn cho thỏ theo nhu cầu
dinh dưỡng ở từng giai đoạn phát triển của thỏ.
I. DINH DƯỠNG
Cũng như các loại gia súc khác, thỏ cũng cần cung cấp đầy đủ
các chất dinh dưỡng, như:
1. Chất bột đường (tinh
bột) Có nhiều trong
các thức ăn hạt như lúa, bắp, khoai mì,… Các chất này trong quá trình phân hóa sẽ
được phân giải thành đường để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Đối với thỏ giai
đoạn vỗ béo cần tăng dần lượng thức ăn tinh bột trong khẩu phần; thỏ hậu bị phải
khống chế lượng thức ăn tinh để tránh làm thỏ mập dẫn đến vô sinh; đối với thỏ
nuôi con cần tăng lượng thức ăn tinh bột trong vòng 20 ngày đầu vì trong giai
đoạn này thỏ mẹ vừa phải phục hồi sức khỏe, vừa phải tiết sữa nuôi con sau đó
nhu cầu tinh bột cần ít hơn.
2. Chất đạm
Đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và sinh
trưởng của cơ thể. Thỏ mẹ trong thời kỳ mang thai và nuôi con nếu thiếu chất đạm
thỏ con sơ sinh nhỏ, sức đề kháng kém, sữa mẹ ít dẫn đến tỷ lệ nuôi sống đàn
con thấp. Thỏ sau cai sữa nếu thiếu đạm sẽ còi cọc, chậm lớn, dễ bệnh.
3. Chất xơ
Là yêu cầu thiết yếu trong khẩu phần thức ăn nhằm đảm bảo hoạt
động sinh lý tiêu hóa bình thường của thỏ. Tỷ lệ xơ trong khẩu phần không được
thấp hơn 8%, hoặc cao hơn 16% nếu không sẽ gây rối loạn tiêu hóa. Nguồn cung cấp
chất xơ chủ yếu từ cỏ, các loại rau trong tự nhiên như rau lang, rau muống, bìm
bìm,… Có thể tận dụng các phụ phẩm từ rau, củ như lá bông cải, ngọn cà rốt,…
làm thức ăn cho thỏ rất tốt. Tuy nhiên, cần lưu ý thức ăn rau xanh cần phải rửa
sạch và làm giảm lượng nước chứa trong rau (phơi ở trong mát) trước khi cho ăn
đề phòng rối loạn tiêu hóa.
4. Vitamin (sinh tố)
Quan trọng nhất là các loại vitamin A, B, D và E. Nếu thiếu
vitamin A thỏ sinh sản kém hoặc rối loạn sinh lý sinh sản, Thỏ con chậm lớn, dễ
bệnh. Thiếu vitamin E, thai phát triển kém, thỏ con dễ chết lúc sơ sinh; Thỏ đực
giống không hăng, tinh trùng kém hoạt lực dẫn đến tỷ lệ đậu thai thấp. Vitamin
B và D rất quan trọng đối với thỏ giai đoạn sau cai sữa và vỗ béo.
5. Các chất khoáng
Cũng khá quan trọng như đối với các loại gia súc khác. Nếu
thiếu Canxi, Phospho thì thỏ con còi cọc, chậm lớn; thỏ giống sinh sản kém, hay
bị chết thai.
6. Nước uống
Thỏ ăn nhiều rau củ quả nên lượng nước uống không nhiều nhưng
vẫn phải đảm bảo cung cấp đủ nước sạch và mát. Nên thiết kế hệ thống cung cấp
nước uống tự động để cho thỏ uống tự do.
Khẩu phần thức ăn cho
thỏ có thể tham khảo ở bảng sau:
Loại thỏ
|
Các loại thức ăn (g/ con/ ngày)
|
|||
Hỗn hợp
|
Thô xanh
|
Củ quả
|
TĂ khác
|
|
0,5 – 1 kg
|
20 – 30
|
60 – 130
|
20 – 45
|
10 – 15
|
1 – 2 kg
|
70 – 120
|
200 – 300
|
25 – 50
|
25 – 35
|
2 – 3 kg
|
120 – 150
|
300 – 400
|
70 – 100
|
30 – 40
|
Nái mang thai
|
150 – 200
|
450 – 500
|
150 – 200
|
50
|
Nái nuôi con
|
200 - 250
|
600 - 800
|
200 - 300
|
70 - 100
|
Hiện nay, trên thị trường đã có bán loại thức ăn hỗn hợp với
các thành phần phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng và đặc điểm tiêu hóa dành riêng
cho thỏ.
Thành phần:
- Đạm: 16,5%
- Tryptophan : 0,2 %
- Xơ: 15,8 %
- Canxi: 1,15 %
- Béo: 2,5 %
- Phosphor: 0,6 % - Lysine: 0,75 %
- Ẩm độ: tối đa 13%
- Methionine: 0,3 %
Thành phần nguyên liệu
chủ yếu là: bột cỏ,
lúa mì, đậu nành, bắp, cám mì và premix.
II. GIỚI THIỆU MỘT SỐ
CÔNG THỨC PHỐI TRỘN THỨC ĂN HỖN HỢP CHO THỎ
Khi có nguồn thực liệu rẻ tiền, tại chỗ các nông hộ chăn nuôi
có thể tự phối trộn thức ăn hỗn hợp cho thỏ theo các công thức sau:
TT
|
Loại nguyên liệu
|
Công thức 1
|
Công thức 2
|
Công thức 3
|
1
|
Bắp nghiền
%
|
30
|
15
|
25
|
2
|
Hạt mì
nghiền %
|
15
|
30
|
20
|
3
|
Cám gạo %
|
30
|
30
|
32,5
|
4
|
Bánh dầu đậu
nành %
|
19,5
|
19,5
|
15
|
5
|
Bột thịt
xương %
|
1
|
-
|
-
|
6
|
Men vi
sinh vật %
|
2
|
3
|
5
|
7
|
Muối ăn %
|
0,5
|
0,5
|
0,5
|
8
|
Premix
khoáng %
|
1
|
1
|
1
|
9
|
Premix
vitamin %
|
1
|
1
|
1
|
Cộng
|
100
|
100
|
100
| |
III. PHƯƠNG PHÁP CHO ĂN
- Đối với thức ăn xanh: Không nên cắt và dự trữ quá lâu, cần
rửa sạch, phơi trong bóng mát (không phơi trực tiếp dưới ánh sáng mặt trời) để
giảm bớt lượng nước có trong rau để phòng bệnh chướng hơi, đầy bụng trước khi
cho ăn. Các loại củ quả nên cắt thành miếng nhỏ, loại bỏ những phần bị hư thối.
- Đối với thức ăn tinh: Thức ăn hạt cần phơi khô dự trữ nhưng
không được để ẩm mốc, không nên nghiền quá nhỏ, nên để ở dạng mảnh.
Một số lưu ý khi cho thỏ
ăn:
+ Nên cho ăn đúng giờ để thỏ có phản xạ và tăng cường khả
năng tiêu hóa thức ăn, hấp thu chất dinh dưỡng ở mức tối đa.
+ Cần chú ý định lượng thức ăn đối với thỏ hậu bị, thỏ cái
sinh sản và thỏ đực. Đối với thỏ thịt và thỏ con có thể cho ăn theo khẩu phần tự
do.
+ Nên tập trung khẩu phần thức ăn tinh vào ban ngày, thức ăn
thô xanh cho ăn chủ yếu vào buổi chiều và tối.
+ Hàng ngày phải thay dọn thức ăn thừa đã bị ôi, lên men hoặc
bị bẩn do dính phân, nước tiểu của thỏ.
Phần 5: KỸ THUẬT CHĂM SÓC,
NUÔI DƯỠNG
I. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM SINH
SẢN Ở THỎ CÁI
1. Chu kỳ động dục
Chu kỳ động dục của thỏ từ 10-16 ngày và thời gian kéo dài từ
3-5 ngày. Biểu hiện của thỏ động dục là kém ăn, chạy nhảy, niêm mạc âm hộ màu hồng
nhạt, chuyển sang màu đỏ tươi, sưng tấy lên. Khi niêm mạc chuyển sang màu đỏ thẫm
rồi tím bầm là kết thúc động dục, thỏ không chịu đực nữa. Thỏ động dục sớm hay
muộn là do thể lực, sức khỏe, chế độ dinh dưỡng và môi trường khí hậu quyết định.
Khi thấy thỏ lâu ngày không động dục, không phối giống được thì phải xem xét
xác định nguyên nhân để có biện pháp khắc phục kịp thời.
2. Kỹ thuật phối giống
Tỉ lệ đực cái, tại cơ sở nhân giống thuần là 1 đực/4-5 cái;
cơ sở nhân giống thương phẩm 1 đực/8-10 cái.
Ở cơ sở nhân giống thương phẩm cho con cái phối giống 2 lần với
2 con đực khác nhau, con đực phối trước già hơn con đực phối sau, cách nhau khoảng
4-6 giờ.
Ở cơ sở nhân giống thuần chủng phối lặp lại trên cùng 1 con đực,
khoảng cách giữa 2 lần phối cách nhau 4-6 giờ để tăng tỷ lệ thụ thai và số lượng
con sơ sinh/ lứa.
Thời điểm phối giống thích hợp vào lúc mát mẻ trong ngày thường
vào ban đêm hoặc sáng sớm.
Khi phối giống đưa thỏ cái động dục đến chuồng thỏ đực, nếu
làm ngược lại thì thỏ đực không chịu phối hoặc phối nhưng hiệu quả không cao. Nếu
thỏ đực giao phối được thì ngã trượt xuống một bên thỏ cái, có tiếng kêu. Sau mộât
phút bắt con cái ra và kiểm tra thấy ướt vùng lông xung quanh âm hộ là giao phối
đạt kết quả, đưa con cái về lồng của nó và ghi ngày phối vào phiếu theo dõi
sinh sản. Nếu sau 5 phút mà thỏ cái vẫn không cho phối thì phải tách ra, cho phối
lại vào ngày hôm sau. Không để thỏ đực rượt đuổi quá lâu sẽ mất sức, kết quả phối
giống kém.
3. Một số biểu hiện rối
loạn về sinh sản
Ở thỏ hay có hiện tượng “chửa giả”, chậm sinh, hoặc vô sinh.
Khi thỏ động dục nếu có những tác nhân gây hưng phấn kích thích rụng trứng sẽ
hình thành quá trình tiết hormone ở cơ quan sinh dục cái do vậy cản trở kỳ động
dục tiếp theo, hiện tượng này được gọi là “chửa giả”.
Trường hợp thỏ chậm sinh, lâu ngày không động dục hoặc phối
giống nhiều lần mà không có thai, có rất nhiều nguyên nhân:
+ Thỏ đực chưa thành thục về tính dục, già yếu hay bệnh tật,
tính dục kém...
+ Thỏ cái bị bệnh ở tử cung, buồng trứng, hay rối loạn nội tiết
tố (hormone).
+ Thức ăn kém dinh dưỡng nhất là thiếu chất đạm, khoáng, sinh
tố… hoặc do khẩu phần quá đơn điệu; thỏ quá mập hay quá ốm.
+ Chuồng trại chật chội, nóng bức, hoặc ẩm thấp, mưa tạt gió
lùa…. Tất cả đều ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của thỏ.
Nếu nguyên nhân gây sinh sản kém do môi trường hoặc do chăm
sóc nuôi dưỡng thì có thể khắc phục được, còn nếu do bệnh tật thì nên loại thải
sớm.
- Sau khi thỏ đẻ 2 – 3 ngày, có thể cho phối giống trở lại.
Tuy nhiên, tùy thuộc tình hình sức khỏe của thỏ mẹ mà ta có thể cho sinh sản từ
6 – 8 lứa/ năm.
- Định kỳ 2 – 3 tháng chích bổ sung vitamin E cho thỏ nái
sinh sản, hoặc bổ sung các loại thức ăn có chứa nhiều vitamin E như: mầm giá,
thóc nẩy mầm…
II. CHĂM SÓC THỎ CÁI
MANG THAI
Thời gian mang thai của thỏ trung bình từ 28 – 32 ngày. Trong
thời gian này cần hạn chế sự di chuyển đặc biệt 1 tuần trước khi đẻ. Thỏ mang
thai cần được bố trí ở nơi yên tĩnh, không ồn ào, tránh dồn đuổi làm thỏ hoảng
sợ dễ bị sẩy thai.
Nuôi dưỡng theo khẩu phần thức ăn định lượng, đảm bảo đủ số
lượng, chất lượng và đa dạng chủng loại, nếu không sẽ ảnh hưởng không tốt đến sự
phát triển của thai. Cần có các loại thức ăn giàu protein và vitamin A, B, C,…
như là các loại hạt, cám gạo,… Thức ăn tinh cần đảm bảo 15% protein. Cung cấp đầy
đủ nước sạch. Không sử dụng các loại thức ăn bị ôi mốc; thức ăn xanh có quá nhiều
nước thỏ sẽ dễ bị các bệnh đường tiêu hóa, tiêu chảy.
III. CHĂM SÓC THỎ ĐẺ
Trước khi đẻ 2 – 3 ngày, đặt ổ đẻ vào ô chuồng thỏ mẹ. Trong ổ
đẻ phải có các vật dụng lót ổ như: cỏ phơi khô, rơm khô, vải vụn,… tất cả đều
phải khô ráo và sạch sẽ.
Thỏ sắp đẻ thường có hiện tượng “quầng ổ”: đi vòng vòng trong
chuồng, tha cỏ, rơm và nhổ lông bụng cho vào ổ để làm tổ rồi đẻ vào trong đó.
Sau đó dùng lông này phủ lên để giữ ấm cho đàn thỏ con.
Thỏ thường đẻ vào ban đêm. Thỏ đẻ không thích ồn ào, áng sáng
và mùi lạ nhất là khói thuốc lá. Cần theo dõi thỏ đẻ để đề phòng thỏ con lọt
chuồng, nhiễm lạnh… Thỏ đẻ xong phải kiểm tra vệ sinh ổ đẻ và cho thỏ uống nước
ngay.
IV. CHĂM SÓC THỎ CÁI
NUÔI CON
Nuôi dưỡng theo khẩu phần thức ăn định lượng, đảm bảo đủ số
lượng, chất lượng và chủng loại để vừa tiết sữa nuôi con, vừa mang thai tiếp tục.
Thức ăn hỗn hợp cần đảm bảo yêu cầu 16% protein. Thỏ mẹ nuôi con cần nhiều thức
ăn và đủ nước uống để sản xuất nhiều sữa, nên phải đáp ứng thỏa mãn nhu cầu thức
ăn và nước uống. Đôi khi có hiện tượng thỏ mẹ ăn con hoặc không cho con bú là
do thỏ mẹ không có đủ sữa, khát nước. Tiếng động ồn ào cũng có thể làm thỏ mẹ
hoảng sợ, tha con đi giấu; nếu thỏ con bị thương thỏ mẹ sẽ ăn con. Trường hợp
này thường xảy ra ở những thỏ mẹ đẻ lứa đầu, nuôi con vụng. Nếu thỏ mẹ nào ăn
con lặp lại lần thứ hai thì phải loại bỏ ngay. Nếu thỏ đẻ nhiều hơn 8 con/ lứa
thì nên loại bỏ những con yếu hoặc tách ghép bớt cho đàn ít con, nhưng không
chênh lệch nhau quá 2 ngày tuổi, mỗi đàn chỉ nên để tối đa 8 con. Khi tách ghép
nên lấy đồ lót của ổ đẻ ít con lót tay đón thỏ con đến để thỏ mẹ không phát hiện
ra mùi lạ của thỏ mới. Do đó, cũng nên áp dụng kỹ thuật phối giống đồng loạt để
có thể ghép đàn tốt hơn.
V. CHĂM SÓC THỎ CON
THEO MẸ
Sau khi thỏ đẻ xong, phải kiểm tra đàn con xem chúng có nằm tập
trung, có được phủ lông ấm không; kiểm tra số lượng con và loại ngay những con
bị chết. Nếu thấy thỏ con nằm phân tán thì phải thu gom chúng lại và ủ ấm chúng
bằng chất lót ổ. Mỗi ngày, thỏ mẹ chỉ vào ổ cho con bú 1 lần, vì thế sau khi thỏ
con bú mẹ xong nên đưa ổ đẻ ra khỏi lồng thỏ mẹ đậy nắp cẩn thận để thỏ mẹ được
yên tĩnh.
- Thỏ sơ sinh nặng 40-60 g, 14-15 giờ sau khi sinh mới bắt đầu
cho bú mẹ. Thỏ con mới đẻ ra không có lông, giống như chuột, 12 ngày mở mắt.
Trong 18 ngày đầu, thỏ con sống và phát triển hoàn toàn bằng sữa mẹ, đây là
giai đoạn quyết định đến tỷ lệ nuôi sống của thỏ con. Nếu thỏ con được bú đầy đủ
thì da phẳng, màu hồng nhạt và nằm yên tĩnh trong ổ ấm. Quan sát thấy lớp lông
phủ bên trên cử động đều đều. Ngược lại, thỏ con đói sữa da nhăn nheo, động đậy
liên tục trong ổ. Trong 1 tuần đầu, thỏ con chỉ cần được bú 1 lần trong một
ngày đêm là đủ.
- Thỏ con thường chết trong giai đoạn này chủ yếu do 2 nguyên
nhân: bị đói sữa, hoặc bị lạnh. Cần tìm hiểu nguyên nhân để có biện pháp khắc
phục kịp thời.
- Thường xuyên kiểm tra và thay mới chất lót ổ úm đảm bảo vệ
sinh sạch sẽ.
- Thỏ con phát triển rất nhanh. Ban đầu thỏ con chỉ ngủ, ít
hoạt động ngoài lúc bú mẹ. Khi được 2 tuần tuổi thì lông bắt đầu phủ kín mình,
mở mắt và đi được.
- Sau 18 ngày, thỏ con có thể ra khỏi ổ, ở trong lồng cùng với
mẹ và tập ăn thức ăn của thỏ mẹ, lúc này lượng sữa ở thỏ mẹ bắt đầu giảm dần
nên lượng sữa nhận được từ mẹ giảm thỏ con ăn được thức ăn ngày càng nhiều. Do
vậy, khẩu phần thức ăn của thỏ mẹ phải được tăng dần lên. Khi thỏ con được 23 –
25 ngày tuổi, cơ thể thỏ con đã có thể hấp thụ được 50% chất dinh dưỡng từ thức
ăn ở bên ngoài (ăn cùng với thức ăn của thỏ mẹ). Chú ý bổ sung thức ăn thô xanh
là loại rau, lá, cỏ non để thỏ con có thể tập ăn.
- Sau 30 ngày có thể cai sữa cho thỏ con, lúc này trọng lượng
đạt 400 – 500 g/con là tốt. Lưu ý không nên cai sữa đột ngột tránh hiện tượng
thỏ mẹ bị viêm vú.
VI. CHĂM SÓC THỎ CON SAU CAI SỮA
Giai đoạn này tỷ lệ
hao hụt rất cao nếu không chăm sóc nuôi dưỡng tốt do đó cần tăng cường việc
chăm sóc và nuôi dưỡng cho thỏ con sau cai sữa.
- Thỏ con thường chết nhiều trong giai đoạn 2 – 5 tuần sau
cai sữa do rối loạn tiêu hóa, suy dinh dưỡng. Giai đoạn này thỏ con ăn chưa nhiều
nhưng thức ăn cần đảm bảo chất lượng, vệ sinh.
- Thỏ con từ 3 – 8 tuần tuổi có tốc độ tăng trưởng cao nhất,
sau đó khả năng tăng trọng giảm dần, đến 14 tuần tuổi tăng trọng chậm và tiêu tốn
thức ăn nhiều. Vì vậy, sau khi cai sữa nên cho thỏ ăn theo khẩu phần định lượng
tăng dần. Bắt đầu từ tuần thứ 9 (giai đoạn vỗ béo thỏ thịt) nên cho ăn tự do với
những loại thức ăn giàu năng lượng, thức ăn thô có mức độ.
- Mật độ nuôi nhốt cũng ảnh hưởng đến khả năng tăng trọng và
tỷ lệ nuôi sống. Mỗi ô chuồng chỉ nên nhốt 5 – 6 con, cùng một lứa và không
chênh lệnh trọng lượng quá nhiều.
- Thỏ con sau 5 tuần tuổi cần phân biệt đực cái để nuôi
riêng.
- Cần cho thỏ ăn vào các giờ cố định để tạo phản xạ và tăng
khả năng tiêu hóa thức ăn và hấp thụ các chất dinh dưỡng ở mức tối đa.
- Cần sử dụng đa dạng các loại thức ăn, tuy nhiên không nên
thay đổi các loại thức ăn quá đột ngột dễ gây rối loạn tiêu hóa, thỏ bị tiêu chảy.
- Hàng ngày cần thay dọn máng ăn, máng uống; vệ sinh chuồng
trại sạch sẽ.
VII. CHĂM SÓC THỎ ĐỰC
GIỐNG
Thỏ đực giống đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển
đàn. Ngoài việc chọn đực giống tốt, việc chăm sóc nuôi dưỡng thỏ đực giống có ảnh
hưởng trực tiếp đến kết quả phối giống, tỷ lệ đậu thai, số con đẻ ra trong một
lứa và chất lượng thỏ con.
- Thỏ đực có thể cho phối giống khi đạt 6 tháng tuổi và sử dụng
tối đa là 3 năm tuổi.
- Thỏ đực giống chỉ nên cho phối giống tối đa 1 lần/ngày.
- Thức ăn cho thỏ đực giống phải đầy đủ các chất dinh dưỡng
như: protein, các loại vitamin A, D, E,… Không nên cho thỏ đực ăn quá nhiều
tinh bột làm thỏ quá mập, dẫn đến tình trạng phối giống kém. Thức ăn tinh cần đảm
bảo 15% đạm.
- Lồng nuôi thỏ đực phải cách xa lồng nuôi thỏ cái tránh những
kích thích không tốt cho con
đực.
VIII. MỘT SỐ THAO TÁC TRONG CHĂN NUÔI THỎ
1. Bắt thỏ
Một tay nắm chắc phần da gáy thỏ nhấc lên, tay còn lại đỡ dưới
phần mông của thỏ để giảm áp lực do trọng lượng thỏ trì kéo xuống. Không được cầm
tai thỏ nhấc lên vì dễ làm cho các mạch máu, dây chằng, thần kinh bị đứt, tụ
máu. Cũng không được ôm ngang bụng thỏ, nhất là ở thỏ trưởng thành dễ làm thỏ bị
đứt ruột, sẩy thai.
2. Phân biệt thỏ đực,
cái
Một tay cầm da gáy nhấc thỏ lên, tay kia kẹp đuôi thỏ vào giữa
ngón tay trỏ và ngón tay giữa, ngón tay cái ấn nhẹ vào lỗ sinh dục và vuốt ngược
lên phía bụng. Nếu thấy lỗ sinh dục tròn, hình trụ nổi lên và xa lỗ hậu môn là
con đực. Nếu lỗ sinh dục kéo dài thành khe rãnh gần lỗ hậu môn là con cái. Việc
phân biệt đực, cái cần thực hiện ngay sau khi thỏ con cai sữa, tách ra nuôi
riêng.
3. Vận chuyển thỏ
Khi vận chuyển thỏ đi xa, cần nhẹ nhàng, không làm cho thỏ hoảng
sợ, tốt nhất mỗi con một ngăn thùng. Đêm trước ngày vận chuyển, không nên cho
thỏ ăn quá no, thỏ không bị khát nước trong quá trình vận chuyển. Chú ý không vận
chuyển thỏ khi trời nắng nóng, hoặc quá lạnh, thỏ rất dễ chết.
4. Kiểm tra sức khỏe của
thỏ
Trong quá trình chăn nuôi phải thường xuyên quan sát, đánh
giá trạng thái sức khỏe của thỏ để có biện pháp can thiệp kịp thời. Thỏ khỏe
thì phản ứng rất linh hoạt, lông bóng mượt, không có vẫy rộp hoặc rụng lông
thành từng mảng. Mũi và mắt khô, không có dịch nhờn, mủ chảy ra. Bình thường,
phân ở dạng viên cứng; niêm mạc hậu môn, cơ quan sinh dục khô, không có vảy,
loét, không dính bết dịch thể khác. Thỏ khỏe nhịp thở sẽ đều đặn, nhẹ nhàng.
5. Cho thỏ uống thuốc
Để tiết kiệm thuốc và dùng đúng liều thuốc, cần phải bắt thỏ
cho uống thuốc trực tiếp chứ không nên pha thuốc vào nước uống hoặc thức ăn, thỏ
không sử dụng hết, thuốc biến chất sẽ không có tác dụng.
- Đối với thỏ trưởng thành: sử dụng ống bơm hoặc ống hút nhỏ,
đặt sâu vào miệng qua mép thỏ rồi bơm từ từ, thỏ sẽ nuốt dần.
- Đối với thỏ con: nhấc thỏ lên chờ khi thỏ kêu, há miệng ra
thì nhỏ thuốc vào miệng. Trường hợp thỏ con không kêu thì nhỏ giọt dưới môi để
thỏ nuốt vào từ từ, không nên cho ống bơm qua miệng dễ làm sây sát do niêm mạc
miệng thỏ con rất mỏng.
6. Tiêm thỏ Ở thỏ thường
sử dụng 2 đường tiêm:
- Tiêm bắp: vị trí tiêm bắp ở mặt trong đùi, nơi có bắp cơ
dày, không có mạch máu lớn. Một người bắt thỏ, người khác tiêm một tay giữ chặt
chân thỏ. Tay thuận cầm bơm tiêm đặt mũi kim tiêm vào vị trí dưới ngón cái đang
đặt ở vị trí cần tiêm trên chân thỏ, nhẹ nhàng bơm thuốc vào.
- Tiêm dưới da: Một tay nhấc lớp da gáy thỏ kẹp giữa ngón cái
và ngón trỏ, tay thuận cầm bơm tiêm đưa mũi kim tiêm vào vị trí da được kẹp giữa
2 ngón tay, nhẹ nhàng bơm thuốc vào.
Phần 6: PHÒNG VÀ ĐIỀU
TRỊ MỘT SỐ BỆNH TRÊN THỎ
I. NGUYÊN TẮC CHUNG
Thỏ là loại gia súc yếu, rất nhạy cảm với ngoại cảnh, sức đề
kháng của cơ thể kém, dễ nhiễm các mầm bệnh và phát triển thành dịch bệnh do
các yếu tố của môi trường ngoại cảnh gây nên. Khi mắc bệnh thỏ dễ chết, có khi
chết hàng loạt, gây thiệt hại lớn về kinh tế. Cho nên, phải nuôi thỏ đúng yêu cầu
kỹ thuật, chú ý nhất là khâu vệ sinh phòng bệnh và chăm sóc nuôi dưỡng. Thông
thường, một căn bệnh chỉ xảy ra khi hội đủ 3 yếu tố:
- Xuất hiện mầm bệnh
- Điều kiện vệ sinh môi trường kém
- Sức đề kháng của gia súc giảm
Do đó, với phương châm
phòng bệnh là chính, thực hiện tốt nguyên tắc “3 sạch”: ăn sạch, ở sạch, uống sạch
đảm bảo môi trường chăn nuôi sạch sẽ. Đặc biệt, khi thời tiết hoặc môi trường sống
thay đổi cần phải vệ sinh, chăm sóc nuôi dưỡng thật tốt, có thể bổ sung vitamin
cho thỏ từ 3-5 ngày để tăng sức đề kháng và chống stress. Phòng bệnh tích cực bằng
cách sử dụng vaccin, thuốc kháng sinh để ngăn chặn sự xuất hiện và phát tán mầm
bệnh. Thường xuyên theo dõi đàn thỏ để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
II. CÁC BỆNH THƯỜNG XẢY
RA TRÊN THỎ
1. Bệnh sình bụng, tiêu
chảy
Thỏ là nhóm vật nuôi nhạy cảm với các loại vi sinh vật, vì vậy
cần thận trọng trong vấn đề ăn uống của thỏ.
- Nguyên nhân: Bệnh xảy ra do thỏ ăn phải thức ăn bị ôi thiu,
ẩm mốc, hoặc do thay đổi thức ăn đột ngột làm rối loạn tiêu hóa. Các loại thức
ăn thô xanh có chứa quá nhiều nước cũng có thể làm thỏ bị tiêu chảy. Bệnh thường
xảy ra trên thỏ trưởng thành và thỏ giai đoạn sau cai sữa.
- Triệu chứng: Thỏ bị chướng hơi, bụng phình to, không yên
tĩnh, khó thở, chảy nước dãi ướt lông quanh 2 mép. Xuất hiện triệu chứng tiêu
chảy: phân chuyển nhanh từ hơi sệt sang lỏng như nước, màu đen, rất hôi thối.
Thỏ có thể chết nhanh do mất nước và ngạt thở.
- Điều trị: Ngưng ngay các loại thức ăn, nước uống và những yếu
tố gây mất vệ sinh. Có thể sử dụng Streptomycin pha loãng cho uống 2 – 4 lần/
ngày, kết hợp với việc sử dụng nước chiết xuất từ các loại lá có chất chát như
búp ổi, búp trà,... và tiêm hoặc uống viatamin A, B để tăng sức đề kháng.
- Phòng bệnh: Sử dụng thức ăn sạch, đảm bảo chất lượng, hợp vệ
sinh; Khi thay đổi nguồn thức ăn, cần chuyển tiếp từ từ cho thỏ quen dần; cần
phơi hoặc dự trữ trước 1 ngày đối với các loại thức ăn xanh có chứa quá nhiều
nước.
2. Bệnh ghẻ
Là một bệnh khá phổ biến trên thỏ, tuy không gây chết thỏ
ngay nhưng thiệt hại về kinh tế rất lớn do mức độ lây lan trong đàn rất nhanh,
làm thỏ gầy yếu, chậm lớn.
- Nguyên nhân: Do các loại ký sinh trùng ngoài da gây ra, chủ
yếu gồm 2 dạng: ghẻ đầu do loài ghẻ Notoedres ký sinh gây bệnh ở mí mắt, mũi,
mép, móng chân, gót chân, da vùng hậu môn và cơ quan sinh dục; dạng ghẻ tai do
loài ghẻ Psoroptes ký sinh gây bệnh ở lỗ tai, vành tai. Bệnh thường xảy ra khi
điều kiện chăn nuôi vệ sinh kém; xảy ra ở mọi lứa tuổi của thỏ.
- Triệu chứng: Thỏ ngứa, rụng lông và đóng vảy. Ở các điểm ghẻ
ban đầu thấy rụng lông, sau đó thấy các vảy rộp máu trắng xám, dầy dần lên và
khô cứng lại. Đôi khi dưới vảy ghẻ có mủ do nhiễm trùng gây viêm da. Thỏ không
yên tĩnh, kém ăn, gầy dần và chết.
- Điều trị: Thuốc đặc trị là Ivermectin 2.5 (hoặc
Bivermectin), sử dụng tiêm dưới da. Liều dùng: 1 ml/ 12 - 15 kg thể trọng, tiêm
dưới da.
- Phòng bệnh: Đảm bảo vệ sinh và chăm sóc nuôi dưỡng tốt. Chuồng
nuôi phải khô ráo, sạch sẽ, thoáng mát; mật độ nuôi vừa phải. Thường xuyên kiểm
tra, cách ly và điều trị kịp thời những con có biểu hiện bệnh. Có thể sử dụng
thuốc Ivermectin để phòng bệnh ghẻ với liều phòng bằng 1/2 liều điều trị, cách
3 tháng tiêm lặp lại.
3. Bệnh bại huyết thỏ
(Haemorrhagic) còn gọi là bệnh xuất huyết.
- Nguyên nhân: Là bệnh truyền nhiễm cấp tính do Calicivirus
gây ra, có tính lây lan rất nhanh và rộng. Bệnh bùng phát rất nhanh, gây chết
thỏ hàng loạt. Bệnh thường xảy ra trên thỏ từ 6 tuần tuổi trở lên.
- Triệu chứng: Thỏ vẫn ăn uống bình thường, đôi khi thỏ lờ đờ,
bỏ ăn trong thời gian ngắn rối chết hàng loạt. Trước khi chết, thỏ giãy giụa,
quay vòng (triệu chứng thần kinh), máu ộc ra ở miệng, mũi; gan sưng to, bở;
vành tim, phổi xuất huyết. Bệnh có thể gây chết trên 90% tổng đàn.
- Điều trị: Khi thỏ đã phát bệnh, việc điều trị hầu như không
có kết quả do khả năng lây lan rộng và thỏ chết rất nhanh.
- Phòng bệnh: Tăng cường vệ sinh chuồng trại. Sử dụng vaccin
tiêm phòng cho thỏ. Liều dùng: 1 ml/ 1 con thỏ từ 2 tháng tuổi trở lên, tiêm dưới
da hoặc bắp thịt, cách 4 – 6 tháng có thể tiêm lặp lại.
4. Bệnh tụ huyết trùng
- Nguyên nhân: Trong niêm mạc khí quản của thỏ thường có vi
trùng Pasteurella tiềm sinh. Khi sức đề kháng của cơ thể giảm sút, vi trùng sẽ
tấn công và gây bệnh. Bệnh lây lan nhanh qua đường hô hấp; có thể xảy ra trên mọi
lứa tuổi của thỏ.
- Triệu chứng: Thỏ kém ăn, sốt cao 41 – 42oC, khó thở, kết mạc
mắt đỏ, chảy nước mũi có lẫn dịch nhờn, gầy yếu dần và chết. Thỏ bệnh ở dạng cấp
tính chết rất nhanh, hầu như không thấy rõ triệu chứng.
- Điều trị: Thuốc đặc trị là Streptomycin với liều 0,01g/ kg
thể trọng, hoặc dùng Kanamycin với liều 0,05g/kg thể trọng.
- Phòng bệnh: Thỏ là vật nuôi rất nhạy cảm với bệnh Tụ huyết
trùng, thường 18 – 24 giờ sau khi phát bệnh thỏ sẽ chết, việc điều trị không hiệu
quả. Vì vậy, giải pháp tốt nhất là phòng bệnh: không nên nhốt thỏ vào chuồng
gà, chuồng heo vì có nguy cơ lây lan mầm bệnh từ các loại gia súc này; tăng cường
công tác sát trùng tiêu độc chuồng trại; tăng sức đề kháng cho thỏ bằng cách định
kỳ pha vitamin vào thức ăn, nước uống, đặc biệt vào các thời điểm giao mùa nên
sử dụng kháng sinh trên để phòng bệnh với liều phòng bằng 1/2 liều điều trị.
5. Bệnh cầu trùng
(cocidiosis)
- Nguyên nhân: Do đơn bào ký sinh Eimeria gây nên trong điều
kiện chăn nuôi vệ sinh kém. Thỏ con từ 2 tuần tuổi đã có thể nhiễm bệnh từ phân
thỏ mẹ thải ra. Thỏ từ 6 – 18 tuần tuổi thường mắc bệnh này.
- Triệu chứng: Thỏ kém ăn, bị xù lông, đôi khi bị ỉa chảy; nếu
kết hợp với bệnh viêm ruột, phân có thể lẫn máu. Thân nhiệt cao hơn bình thường,
chảy nước mũi, nước dãi. Thời gian mang mầm bệnh kéo dài, thỏ gầy dần rồi chết.
Bệnh có thể gây chết 50% tổng đàn.
- Điều trị: Dùng Rabbipain pha 10 g/10 lít nước hoặc trộn 10
g/5kg thức ăn, dùng liên tục từ 3 – 5 ngày.
- Phòng bệnh: Đáy lồng chuồng phải có lỗ, rãnh thoát phân dễ
dàng; dọn vệ sinh hàng ngày. Tăng cường sức đề kháng cho thỏ bằng cách bổ sung
viatamin, các loại thức ăn có chất lượng. Có thể sử dụng các loại thuốc trên để
phòng bệnh với liều sử dụng bằng 1/2 liều điều trị.
6. Bệnh viêm mũi:
- Nguyên nhân: Do thời tiết thay đổi đột ngột, môi trường
chăn nuôi quá chật chội, ẩm ướt, hoặc chuồng nuôi bị gió lùa vào ban đêm.
- Triệu chứng: Thỏ bị ngứa mũi, thường dùng chân trước dụi
vào mũi làm trầy sướt. Thỏ bị hắt hơi, chảy nước mũi, kém ăn, lông xù, phản ứng
chậm chạp; nếu không điều trị tích cực thường dẫn đến thỏ bị viêm mũi.
- Điều trị: Khi thỏ mới có biểu hiện chảy nước mũi, hắt hơi cần
phải thay đổi môi trường vệ sinh và nhỏ thuốc Streptomycin, hoặc Kanamycin vào
mũi thỏ, mỗi ngày nhỏ 2 lần cho đến khi hết các triệu chứng bệnh. Nếu thỏ bị bệnh
nặng cần tiêm Streptomycin liều 0,01 g/1 kg thể trọng, hoặc Kanamycin liều
0,05g/ 1 kg thể trọng liên tục trong 3 ngày.
- Phòng bệnh: Cải thiện môi trường chăn nuôi tốt hơn. Thường
xuyên bổ sung vitamin C cho thỏ uống để tăng cường sức đề kháng.
7. Bệnh viêm tuyến vú,
viêm núm vú
Xảy ra trong điều kiện chăn nuôi mất vệ sinh, thỏ mẹ trong
giai đoạn cho con bú rất dễ mắc bệnh này.
- Nguyên nhân: Chủ yếu do sữa bị đọng lại trong tuyến vú gây
viêm, hoặc do nhiễm bẩn, nhiễm khuẩn từ đồ lót ổ qua núm vú hoặc vết thương ở
vú.
- Triệu chứng: Thỏ bị viêm ở một hay nhiều núm vú hoặc cả tuyến
vú, vùng viêm sẽ sưng to, nóng, đỏ da và đau. Trong sữa lẫn các chất máu, mủ,
đôi khi hình thành các ổ áp-xe trong tuyến vú (có thể sờ bằng tay thấy nổi lên
những cục u cứng dọc tuyến vú). Thỏ mẹ bị viêm vú thường mệt, ít hoạt động,
không chịu cho con bú và kém ăn.
- Điều trị: Cần phải thay đổi môi trường vệ sinh. Sử dụng kháng
sinh như Penicilin tiêm 5.000 UI/1kg thể trọng/ngày, hoặc tiêm Streptomycin liều
0,01 g/1kg thể trọng/ngày, liên tục trong 3 ngày.
- Phòng bệnh: Cải thiện môi trường chăn nuôi tốt hơn. Thường
xuyên bổ sung vitamin C cho thỏ uống để tăng cường sức đề kháng.
Một số điểm cần lưu ý khi nuôi thỏ
Chăn nuôi thỏ có nhiều lợi thế do chi phí đầu tư thấp, tận dụng
được các phế phụ phẩm nông nghiệp, lao động nhàn rỗi, lao động phụ. Thỏ thuộc
loại đẻ khỏe, phát triển nhanh. Một thỏ mẹ nặng 4 - 5kg trong một năm có thể sản
xuất ra 90 - 140 kg thịt, hiệu suất cao hơn nhiều so với các loài gia súc khác.
Về cơ bản, thỏ thuộc loại dễ nuôi, tuy nhiên để nuôi thỏ đạt hiệu quả cao cần
chú ý các vấn đề sau đây:
1. Vấn đề thức ăn và nước
uống cho thỏ
Do đặc điểm của dạ dày thỏ là co giãn tốt nhưng co bóp yếu.
Manh tràng có dung tích lớn và có khả năng tiêu hóa chất xơ nhờ hệ vi sinh vật.
Vì vậy, cần cho thỏ ăn nhiều thức ăn thô xanh chất lượng tốt, để vừa đáp ứng
nhu cầu dinh dưỡng của thỏ, vừa có tác dụng chống đói và đảm bảo sinh lý tiêu
hóa bình thường. Thức ăn thô xanh cho thỏ phải được rửa sạch bằng nước máy hoặc
nước giếng. Những loại rau lá có hàm lượng nước lớn như bắp cải, khoai lang…,
sau khi rửa cần phơi tái cho bớt nước trước khi cho thỏ ăn.
Cho thỏ ăn thức ăn nghèo chất xơ hoặc thức ăn chứa nhiều nước,
thức ăn không tươi, bị dập nát dễ dẫn đến tình trạng rối loạn tiêu hóa như chướng
bụng đầy hơi hoặc ỉa chảy và thỏ có thể bị chết.
Cũng cần lưu ý là thỏ thiếu nước còn nguy hiểm hơn thiếu thức
ăn, đặc biệt là đối với thỏ đẻ và tiết sữa. Không cung cấp đầy đủ nước uống cho
thỏ dẫn đến tình trạng thiếu sữa hoặc thậm chí thỏ mẹ ăn thịt thỏ con. Trong thời
gian nuôi con nên cho thỏ mẹ uống thêm nước đường hoặc ăn mía để nhanh phục hồi
cơ thể, tiết nhiều sữa và đàn con phát triển tốt.
2. Vấn đề sinh sản của
thỏ
Tùy theo giống, thỏ có thể thành thục tính dục lúc 3 - 4
tháng tuổi. Để đề phòng hiện tượng cắn xé nhau và giao phối tự do, dẫn đến tình
trạng giảm trọng hoặc rối loạn sinh sản, khi thỏ được 3 tháng tuổi nên nhốt
riêng thỏ đực với thỏ cái.
Không nên cho thỏ phối giống ngay khi thỏ động dục lần đầu mà
nên chờ đến 5 - 6 tháng tuổi, lúc thỏ đạt 75 - 80% khối lượng của thỏ trưởng
thành. Cho phối giống trước 5 tháng tuổi thì đàn con đẻ ra sẽ yếu ớt, đồng thời
ảnh hưởng xấu đến sinh trưởng và phát triển của thỏ bố mẹ.
Do đặc điểm của thỏ là trứng chỉ rụng sau khi giao phối 9 -
10 giờ nên trong thực tế, để tăng số trứng được thụ tinh và tăng số con đẻ ra,
nên áp dụng phương pháp phối giống bổ sung, tức là phối lại lần thứ hai sau lần
thứ nhất từ 6 đến 9 giờ. Khi cho thỏ phối giống cũng cần chú ý là bắt thỏ cái đến
lồng thỏ đực mà không nên làm ngược lại, vì khi lạ chỗ thỏ đực khó làm quen với
thỏ cái và thỏ cái thường kháng lại thỏ đực.
Để tránh đồng huyết, không để thỏ đực phối với thỏ cái cùng
gia đình.
3. Vấn đề làm lồng và
chuồng nuôi thỏ
Cần phải làm lồng nuôi thỏ. Lồng thỏ bảo đảm phải chắc chắn,
thỏ không chui lẫn đàn, tránh được chuột tấn công và chăm sóc thuận tiện.
Phải làm ổ đẻ có nắp đậy cho thỏ. Sau khi thỏ đẻ, mỗi ngày chỉ
nên đưa ổ đẻ vào lồng thỏ mẹ một lần để cho con bú, tránh hiện tượng thỏ mẹ
chui vào ổ ỉa đái, bới ổ và dẫm đạp lên đàn con.
Thỏ là loài gia súc nhạy cảm với các tác nhân ngoại cảnh. Thỏ
có ít tuyến mồ hôi dưới da, cơ thể thải nhiệt chủ yếu qua đường hô hấp. Khi nhiệt
độ không khí tăng trên 35 độ C và kéo dài, thỏ rất dễ bị cảm nóng. Do các đặc
điểm này lồng nuôi thỏ cần đặt tại những vị trí thoáng, mát về mùa hè và ấm áp
về mùa đông.
Trong trường hợp chăn nuôi thỏ quy mô lớn cần xây dựng chuồng
trại cẩn thận. Chuồng trại phải đảm bảo thông thoáng và dễ làm vệ sinh. Trong
trường hợp nuôi thỏ quy mô gia đình, có thể đặt lồng dưới gốc cây có bóng mát
ngoài vườn, đầu nhà, có mái che chống được mưa, nắng, gió lùa. Không nên đặt lồng
thỏ trong chuồng lợn hoặc chuồng gà, vừa ngột ngạt, hôi thối, vừa dễ lây lan dịch
bệnh
4. Vấn đề vệ sinh phòng
trị bệnh
Thỏ là loài gia súc yếu, sức đề kháng cơ thể kém, dễ cảm nhiễm
các mầm bệnh và phát triển thành dịch. Để hạn chế tối đa tổn thất kinh tế do dịch
bệnh, điều rất quan trọng trong chăn nuôi thỏ là tạo ra môi trường tiểu khí hậu
chuồng nuôi hợp vệ sinh và tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp vệ sinh phòng bệnh.
Cụ thể, hàng ngày cần làm vệ sinh lồng nuôi, chuồng nuôi; định kỳ sát trùng lồng,
chuồng, máng ăn, máng uống, ổ đẻ; cần cung cấp cho thỏ đầy đủ thức ăn và nuớc uống
sạch sẽ, chất lượng tốt.
Các bệnh thỏ thường mắc là bệnh bại huyết, bệnh ghẻ, bệnh cầu
trùng ..v..v. Cách sử dụng các loại thuốc để phòng trị các bệnh này như sau:
- Đối với bệnh bại huyết: Tiêm vắc xin để phòng bệnh bại huyết
cho thỏ con lúc 2 tháng tuổi. Đối với thỏ sinh sản, tiêm định kỳ 6 tháng 1 lần.
- Đối với bệnh ghẻ: Điều trị: dùng Ivermectin 0,7 ml/3kg thể
trọng hoặc dùng Dextomax 0,1 ml/3kg thể trọng.
- Đối với bệnh cầu trùng: Phòng bệnh: vệ sinh, sát trùng chuồng
trại. Sử dụng thuốc Anticoc, HanE3 bằng 1/2liều điều trị. Điều trị bệnh: thuốc
Anticoc, HanE3: 0,1-0,2g/kg thể trọng.
Phương pháp nuôi thỏ công nghiệp
Trong kỹ thuật nuôi thỏ công nghiệp, yếu tố chuồng trại, chọn
giống thỏ, thức ăn sạch, vệ sinh phòng ngừa bệnh tốt sẽ quyết định sự thành
công. Thiết kế chuồng nuôi thỏ phải thoáng, ánh nắng ban mai lọt vào, dễ chăm
sóc và làm vệ sinh, có rào chắn tránh chuột và mèo gây hại. Chuồng bằng lưới sắt
có giàn đỡ bằng sắt hoặc bằng cây phủ lớp sơn, cao cách mặt đất trên 0,6m. Thỏ
tơ từ 6 tuần đến 4 tháng tuổi có thể nuôi 10 con trong chuồng kích cỡ
2x0,7x0,5m; loại chuồng có kích cỡ 0,7x0,5x0,5m chỉ dành nuôi 1 con thỏ trưởng
thành trên 4 tháng tuổi. Thỏ sinh sản nhanh, dễ tạo đàn. Thỏ hoang có sức đề
kháng tốt hơn thỏ nhà. Thỏ nuôi hiện nay, phần lớn có nguồn gốc lai tạo từ thỏ
hoang châu Âu và châu Phi vào thời Trung cổ. Thỏ nhà có khoảng 80 loại, căn cứ
theo trọng lượng hoặc theo màu sắc lông để chia nhóm giống thỏ. Trọng lượng từ
0,9-2,7 kg (thỏ nhỏ con), từ 2,8-4 kg (thỏ trung bình), từ 4,1-5 kg (thỏ to
con), trên 5 kg (thỏ khổng lồ). Thỏ trung bình và hơi to con thường ăn ít, lớn
nhanh, thịt ngon, xương nhỏ, nuôi lấy thịt có lợi. Thỏ khổng lồ ăn nhiều, xương
to, ít thịt, sinh sản chậm, hiệu quả kinh tế thấp. Con thỏ giống tốt được nuôi
từ 6 tuần đến 5 tháng phải hội đủ tiêu chuẩn: Vành tai bóng và sạch; bàn chân
và kẽ chân không ghẻ; mí mắt không sưng và tròng mắt trong; bộ lông mịn và
sáng; bụng mềm có lông xốp; đuôi không dính phân ướt, da lưng mềm và không tróc
lông; cục phân to tròn và khô; thỏ chắc thịt, hiếu động, được tiêm ngừa đầy đủ.Không
nên chọn mua thỏ đang có thai hoặc đã sinh sản về nuôi; thỏ đang mang thai di
chuyển có thể chết hoặc đẻ non; thỏ đi khập khiễng, lưng uốn cong, cào chân, liếm
lông, nghiến răng, hơi thở nhanh... là dấu hiệu thỏ bệnh. Khi thỏ bị bệnh đường
ruột, viêm vú, viêm thận, viêm tinh hoàn, bệnh đường hô hấp thuốc điều trị tốn
kém gấp nhiều lần giá trị một con thỏ.
Thỏ con nuôi vài tuần đến 4 tháng tuổi chỉ cần cho ăn cám
viên là đủ, ăn thêm rau cỏ thỏ dễ bị bệnh tiêu chảy và chết. Thỏ trưởng thành sức
đề kháng tốt hơn, có thể cho ăn rau cỏ rửa thật sạch để ráo nước, lượng rau cỏ
mỗi ngày chừng 20 g/con. Nước cho thỏ uống phải được lắng lọc khử trùng, mỗi
con thỏ cần từ 0,2-1 lít nước trong ngày. Thức ăn viên phải đảm bảo thành phần
dinh dưỡng cho thỏ tăng trưởng theo thời gian nuôi. Thỏ con nuôi đến trưởng
thành có nhu cầu dinh dưỡng mỗi ngày từ 8-10% protein, 2-4% lipid, 10-20%
glucid, trên 4 tháng tuổi thêm một ít chất xơ. Thỏ có thai và cho con bú cần lượng
dinh dưỡng mỗi ngày từ 10-15% protein, 5-7% lipid, 10-20% glucid, một ít chất
xơ cần thiết. Thức ăn cám viên SX tại Trại Thực nghiệm nuôi thỏ An Lộc (số
94B/1055 Nguyễn Văn Dung, P.17, Q. Gò Vấp, TPHCM - ĐT: 08.8951643) có thành phần
dinh dưỡng (chất đạm 15%, chất béo 6%, tinh bột 30%, NaCl 1%, Ca 1%, P 0,2% và
lượng chất xơ cần thiết). Thỏ lứa ăn chừng 30-50 g cám viên, mỗi ngày chia hai
lần; thỏ đực giống, thỏ cái nuôi con và mang thai ăn chừng 80-100 g cám viên,
chia hai lần sáng và chiều. Thức ăn cám viên nuôi thỏ được chế biến từ nguồn
ngũ cốc có sẵn, người chăn nuôi tự SX số lượng lớn cho đàn thỏ, nhu cầu lượng
thức ăn chừng 4% trọng lượng cơ thể thỏ, chất lượng thức ăn đảm bảo nhờ qua hệ
thống sấy trên 1.200 độ C tiêu diệt các tác nhân gây bệnh đường ruột, cầu
trùng… Dây chuyền SX (từ khâu nghiền, trộn, ép, sấy cám viên) của Trại An Lộc
tiêu thụ điện năng 3 kW/giờ, công suất 50 kg cám viên/giờ, mỗi ngày cung
cấp chừng 400 kg cám viên đáp ứng nhu cầu thức ăn cho trại nuôi từ 4-5 ngàn con
thỏ, chỉ cần một công nhân chăm sóc và vệ sinh chuồng trại. Tính luôn khấu hao
thiết bị SX, thì giá thành 1 kg cám viên thức ăn cho thỏ khoảng 3.000 đồng. Thỏ
thịt nuôi từ 6 tuần tuổi (600g) đến 2,5 kg, cần số lượng cám viên cho thỏ ăn
trong 80 ngày là 3,2 kg (9.600 đồng), chi phí thức ăn tiêu tốn bình quân mỗi
con 120 đ/ngày. Trại nhận chuyển giao thiết bị chế biến thức ăn viên, công nghệ
xử lý nước và quy trình nuôi thỏ công nghiệp khép kín.
Thỏ đực từ tháng thứ 8 trở đi có
thể cho phối giống. Thỏ cái có thể phối giống sinh sản từ tháng thứ 6, khi đó bộ
phận sinh dục thỏ cái sưng lên có màu đỏ. Cho thỏ cái vào chuồng thỏ đực để
giao phối, ngày hai lần vào buổi sáng và chiều. Chỉ cho thỏ mẹ tái phối giống 1
tháng sau khi đẻ, thỏ con đủ sức rã bầy và tự ăn sau khi thôi bú sữa, thỏ mẹ
còn thời gian 2 tuần bồi dưỡng sức khỏe đẻ lứa kế tiếp. Thỏ con 6 tuần tuổi
cung cấp giống cho người nuôi kiểu công nghiệp thích hợp nhất. Thỏ tăng trưởng
nhanh từ lúc mới sinh đến 4 tháng tuổi, từ tháng thứ 5 trở đi thỏ tăng trưởng
chậm, cho nên nuôi thỏ công nghiệp lấy thịt có lợi nhất là giai đoạn 3-4 tháng
tuổi (nặng 2,2-2,8 kg/con). Thịt thỏ cho lượng protein cao và năng lượng thấp
hơn so với một vài loại thịt động vật khác. Lượng cholesterol trong thịt thỏ thấp
hơn thịt gà, trong thời dịch cúm gia cầm có thể nuôi thỏ công nghiệp cung cấp một
lượng lớn thịt cho người tiêu dùng. Những người cao tuổi, người cần giảm béo và
người có bệnh tim nên ăn thịt thỏ tốt hơn thịt heo, bò, gà...
Ngày
|
Tiêm Phòng
|
Loại Thuốc
|
Liều lượng
|
Ghi Chú
|
GIAI ĐOẠN THỎ MANG THAI
|
||||
Ngày 14
|
Bổ sung dưỡng chất lần 1
|
ADE, Can xi, PenStrep,
Ivermectin
|
1ml/2,5kg
|
Đậu thai
|
Nếu kiểm tra thấy chưa đậu
thai thì phối giống lại
|
Không đậu thai
|
|||
Ngày 24
|
Bổ sung dưỡng chất lần 2
|
ADE, Can xi, PenStrep,
Ivermectin
|
1ml/2,5kg
|
|
Ngày 31
|
Bổ sung dưỡng chất + kích sữa
|
ADE, Can xi, PenStrep,
Ivermectin + kích sữa
|
Thỏ mẹ vừa sinh xong
|
|
GIAI ĐOẠN THỎ CON
|
||||
Ngày 14
|
Ngừa e-coli lần 1
|
Vime-S.E.C
Dilapat
Spectylo
Vimexysone C.O.D
|
10g dùng cho 40kg thể trọng ,
cho uống trực tiếp hoặc trộn thức ăn, liên tục 3 ngày.
1g/ 5-7kg thể trọng, 1-2gram
pha với 1 lít nước uống. Trường hợp bệnh nặng có thể dùng những kháng sinh tiêm bắp:
1ml/5kg thể trọng , dùng liên
tục từ 3-5 ngày.
Colinorcin : 1ml/5kg thể trọng , dùng liên tục từ 3-5 ngày.
1ml/5kg thể trọng, dùng liên
tục từ 3-5 ngày
|
Dùng 1 trong số các loại này
với liều lượng hướng dẫn
|
Ngày 25
|
Phòng cầu trùng
|
Vicox Toltra
Sulfamerazine
Sulfaquinoxaline
Sulfamethoxine
|
1ml/ pha trong 2-3 lít nước uống
hoặc.
Vimecox ESP3: 1 gam/5 kg thể
trọng pha 0,02 % trong nước)
Pha 0,05 % trong nước hay
0,03 % trong thức ăn
75 mg/kg thể trọng trong thức
ăn dùng 3 tuần/ nghỉ 3 tuần
|
|
Ngày 31
|
Tiêm ngừa e-coli lần 2
|
|||
Ngày 55
|
Tiêm phòng ghẻ
|
Ivermectin
|
0,7ml/0,3kg thể trọng,
|
|
Ngày 60
|
Ngừa bại huyết
|
Vacxin bại huyết
|
1ml/con
|
|
NHỮNG MÓN NGON TỪ THỊT THỎ
Thỏ nấu
chao
Nguyên liệu
 |
| Thỏ nấu chao |
1 thìa súp chao
đỏ, 2 thìa súp chao trắng. 1/2kg khoai cao, 1/2 con thỏ. 1 củ hành
tây, 1 thìa súp hành, tỏi xay, 1/2 lít nước dừa. Bột nêm, đường, rượu trắng,
dầu ăn. 1 thìa súp dầu điều.
Thực hiện
Rửa thịt thỏ với
chút rượu trắng, chặt miếng vừa ăn, ướp với chao đỏ, trắng, dầu điều. Đun nóng
dầu, phi thơm hành, tỏi xay, cho thịt thỏ vào xào săn. Cho nước dừa, hành tây
thái vuông vào, nêm gia vị. Gọt vỏ khoai cao, thái vuông, rán vàng, cho vào nấu
với thịt đến khi nước có độ sánh vừa.
Thưởng thức
Món này dùng với
bánh mì.
Cà-ri
thỏ
 |
| Cà-ri Thỏ |
Nguyên liệu
1 quả cà tím,
100gr đậu bắp, 2 quả ớt sừng, 1/2 lít sữa tươi, 1 nhánh lá cà-ri, 400gr thịt
thỏ. 1 thìa súp bột cà-ri, 2 thìa súp sả, ớt, hành tím, tỏi xay. Bột nêm,
đường, rượu trắng.
Thực hiện
Rửa thịt thỏ qua
rượu, chặt vừa ăn, thái khoanh cà tím, ngâm nước muối. Đậu bắp bỏ đầu, đuôi.
Đun nóng dầu, cho tỏi, sả, hành tím, ớt xay vào phi thơm. Cho 1/2 thìa bột
cà-ri, thịt thỏ vào xào, nêm gia vị, xào thấm, cho sữa tươi, phần bột cà-ri còn
lại và lá cà-ri vào. Cho đậu bắp, ớt sừng, cà tím vào, để lửa liu riu.
Thưởng thức
Dùng với bánh mì
hoặc bún.
Thỏ
nướng
 |
| Thỏ nướng |
Nguyên liệu
1/4 con thỏ
(khoảng 400 - 500gr), 1 quả dưa chuột, thái khoanh, 1 thìa súp tương ớt, xà
lách, 2 thìa súp rượu trắng. Gia vị: 1 thìa cà-phê ngũ vị hương, 2 thìa cà-phê
đường, 2 thìa cà-phê bột nêm, 1 thìa súp nước tương, 1 thìa súp tỏi, hành xay,
2 thìa súp dầu ăn.
Thực hiện
Rửa thịt thỏ qua
rượu trắng, giữ nguyên miếng, ướp với gia vị, để 20 phút cho thấm. Quạt than
hồng, cho thịt lên nướng dưới lửa vừa. Trở thường xuyên để thịt chín đều.
Thưởng thứ
Chặt thịt vừa ăn, dùng kèm dưa chuột, tương ớt, xà lách.
 |
| Thỏ hầm thuốc bắc |
Thỏ hầm
thuốc bắc
Nguyên liệu
1/2 con thỏ, 2
gói gia vị tiềm, 2 thìa súp bột nêm, 2 thìa cà-phê muối, 1 thìa súp đường, rượu
trắng.
Thực hiện
Rửa thịt thỏ qua
rượu trắng, chặt miếng lớn vừa ăn. Cho nước vào nồi đất to, đun thật sôi, cho
thịt thỏ vào, nêm chút muối, vớt bọt thật sạch. Tiếp tục đun sôi, cho hai gói
gia vị tiềm vào, đun trên lửa liu riu, nêm bột nêm, đường vừa ăn. Đun hỗn hợp
thêm khoảng 45 phút để thịt thỏ chín mềm.
Thưởng thức
Món này dùng với
bánh mì.
Thỏ xào
sả ớt
Nguyên liệu
 |
| Thỏ xào xả ớt |
300 gr thịt thỏ
(còn da), 100gr ớt Đà Lạt xanh, đỏ, vàng, 100gr hành tây. 1 thìa súp sả, ớt
xay, rượu trắng, tương ớt, 2 thìa cà-phê bột nêm. Đường, nước mắm, dầu ăn.
Thực hiện
Rửa thịt thỏ qua
rượu trắng, vớt để ráo, chặt miếng vừa ăn. Thái miếng vuông lớn ớt Đà Lạt, hành
tây. Đun nóng dầu ăn, phi vừa thơm ớt, sả xay, cho thịt thỏ vào xào săn, nêm
bột nêm, đường, nước mắm, tương ớt. Tiếp tục đảo đều để thịt thấm gia vị. Cuối
cùng, cho ớt Đà Lạt, hành tây vào xào chín, dọn ra đĩa.
Thưởng thức
Món này dùng với
cơm trắng.
Nguyên liệu
Pha sẵn 6 muỗng nước +
3 muỗng nước mắm. Khi cắt tiết thỏ, các bạn phải chú ý cắt mạnh máu hồng
trước (máu này đánh tiết canh mới ăn ngon), còn phần máu sẫm thì ko lấy. Khuấy
đều phần hỗn hợp đã pha với tiết, sau đó để qua 1 bên. Thỏ làm sạch, đối với tiết canh thì chỉ lấy lỗ tai, 1
ít thịt và da ở bụng, tim, gang là được. Đậu phộng rang giòn, bóc vỏ. Rau răm rửa sạch, cắt nhỏ. Hành
tím bằm nhuyễn.
Cách làm
.jpg) |
| Tiết canh Thỏ |
Luộc phần tai thỏ, thịt
… chín sơ rồi vót ra cắt lát. Phi hành mỡ cho phần thịt … đã cắt
lát vào xào sơ, nêm 1 muỗng nước mắm, 1 ít tiêu. Trộn chung rau răm và phần thịt đã sào , cho ra dĩa.
Lấy 3 muỗng nước luộc thịt, pha vào 2 muỗng bột
ngọt , khuấy đều. Sau đó đổ vào tô huyết, các bạn khuấy nhanh tay, sau dó rưới
lên dĩa rau + thịt. Rắc 1 ít đậu
phộng rang lên. Để khoảng 15 phút
thì huyết sẽ đông lại.
Thưởng thức
Khi thưởng thức, các bạn
dùng bánh tráng để xúc, đòng thời nặn thêm 1 ít chanh lên để tạo hương vị đậm
đà.
Chúc mọi người ngon miệng !
